Een toelichting van het model
Het Leiderschapsmodelcanvas© is een professioneel hulpmiddel om te reflecteren op persoonlijk leiderschap.
Met het Leiderschapsmodelcanvas© kun je alle belangrijke aspecten van persoonlijk leiderschap in kaart brengen. Zo weet je waar je aandacht aan moet besteden: aspecten die je verder dient te ontwikkelen of te veranderen. Met de 8 elementen van het model inventariseer je de status quo. Je ontdekt de sterke en minder sterke punten en je weet waaraan gewerkt moet worden. Alle onderdelen van het Leiderschapsmodelcanvas© vormen één geheel. Het model is geïnspireerd op de bouwvorm hexagoon, zoals een honingraat. Een verwijzing naar een bijenvolk: iedere bij heeft een taak en samenwerking bevordert het eindresultaat. Als je alle onderdelen van het model hebt doorlopen, heb je een goed beeld van jezelf.
Door de eeuwen heen zijn er diverse definities van leiderschap beschreven en deze laten zien hoe wij in een bepaalde tijd denken en dachten over leiderschap. Er bestaan onderzoeken naar eigenschappen die leiders onderscheiden van de rest. Er is echter geen wetmatigheid over hoe je leiderschap kunt ontwikkelen. Er zijn veel artikelen geschreven over het gedachtegoed dat leiderschap aangeboren of aangeleerd is. Kun je leiderschap leren? Het antwoord op deze vraag is persoonlijk.
Mijn visie is dat een aantal vaardigheden te leren zijn, maar dat bepaalde karaktereigenschappen het makkelijk(er) of moeilijk(er) maken. Deze eigenschappen zorgen voor het krijgen van energie of het verliezen van energie bij het leiden van anderen. Je moet dus zeker ook aandacht hebben voor je eigen karaktereigenschappen en aangeleerd gedrag. Naast interne factoren zijn er externe omgevingsfactoren die leiderschap beïnvloeden. Het Leiderschapsmodelcanvas© is een model dat in de basis uitgaat van 8 thema’s die van belang zijn bij (persoonlijk) leiderschap. Aan de hand van verdiepende vragen wordt er een realistisch beeld geschetst.
Leiderschap in de vorm van één persoon die de anderen leidt is zeer dominant in ons denken over hoe we organisaties organiseren, zoals een leeuw die een roedel leidt. In de dierenwereld zijn er ook dieren die hun onderlinge relaties anders aanpakken. Wespen leven in sociale kolonies. Iedereen oefent invloed uit, op basis van zijn kwaliteiten, ervaringen en competenties. Dit idee krijgt meer en meer ingang bij verschillende organisaties. Dit staat ook centraal bij The Leadership Collective. Voor mij is leiderschap het in beweging laten komen van mensen én het motiveren van mensen om een gezamenlijk doel te bereiken. Dat doel of streven kan zakelijk zijn, maar dat hoeft niet. Een goede leider is in staat om mensen te mobiliseren en te inspireren. Een leider hoeft geen hiërarchisch leidinggevende te zijn!
De 8 thema's
De 8 elementen en thema’s van The Leadership Model Canvas zijn zorgvuldig gekozen, getest en geevalueerd. Het Leiderschapsmodelcanvas© is een visie van de auteur gebaseerd op theoretische kennis, praktijkgericht onderzoek én ervaring als leidinggevende en coach. Leiderschap blijft in ontwikkeling door aandacht te hebben voor deze 8 elementen. Voorbeeldvragen binnen het thema ‘leiderschapsstijl’ zijn bijvoorbeeld:
- Wat is de kern (visie) van mijn leidinggeven?
- Welke leiderschapsstijl past bij de organisatie?
- Hoe zorg ik ervoor dat mijn team betrokken is bij de visie en doelen van de organisatie?
- Hoe inspireer en motiveer ik mijn team?
Doordat de verdiepende vragen al bedacht zijn, zorgt werken met het model voor betekenisvolle gesprekken. Op deze website zijn de vragen van het model niet in zijn volledigheid uitgewerkt en ingetekend, maar deze zijn uiteraard wel aanwezig in het boek!
Iedere persoon heeft een aantal kernkwaliteiten die verschillen van andere personen. Een kernkwaliteit kun je zien als iemands natuurlijke positieve eigenschap. Deze kwaliteit, een sterk punt, kan ook doorschieten naar een zwakte. Daniel Ofman is de auteur van het kernkwadrant, waar kernkwaliteiten een onderdeel van vormen. Kernkwaliteiten en kernkwadranten kunnen een toegevoegde waarde zijn als reflectietools in de dagelijkse dynamiek van leiderschap. (Daniël Ofman, 1994)
Kernwaarden of core values zijn overtuigingen en principes die een individu of een organisatie richting geven. Kernwaarden vormen het hart van een organisatie, maar ook van een mens. Kernwaarden worden ontwikkeld door cultuur, familiepatronen, levenservaringen, sociale conditionering en gebeurtenissen. Je persoonlijke kernwaarden kunnen veranderen in de verschillende fasen van je leven. Waarden bepalen in grote mate beslissingen. Iemand die ‘samenwerking’ als belangrijkste kernwaarde heeft, neemt andere beslissingen als een ander die ‘onafhankelijkheid’ belangrijk vindt.
Iedereen communiceert op een andere manier. Ieder mens is immers uniek. De manier waarop wij communiceren verschilt dus en er ligt een communicatiestijl aan ten grondslag. Een communicatiestijl is een combinatie van verbaal en non-verbaal gedrag. Communicatiestijl gaat niet over karakter of persoonlijke kernwaarden. Hoe anderen je ervaren kan verschillen van je eigen beleving over je communicatiestijl. Je voorkeurscommunicatiestijl is vertrouwd voor jezelf en kost vaak weinig moeite. Door je eigen stijl en die van je gesprekspartner te analyseren en vervolgens flexibel om te gaan met jouw voorkeursstijl, kun je effectiever zijn. (Reece & Brandt, 2005)
Leiderschapsstijl kan gezien worden als de typerende manier waarop een leider de mensen aanstuurt, een project leidt of coördineert. De stijl van leidinggeven blijkt vaak uit iemands gedrag. Geeft iemand meer aandacht aan de organisatiedoelen of aan de mensen die het werk doen? Eén beste leiderschapsstijl is er niet. Vaak hangt het af van de situatie en een goede leider past de stijl van leidinggeven aan de situatie aan. (Manfred Kets De Vries, 2001)
De toekomst is niet maakbaar of beheersbaar, maar het is wel mogelijk sommige tendensen te versterken en andere af te remmen. Goede leiders, bekwame ondernemers, bestuursleden en politici kijken vooruit. Trends herkennen en begrijpen is een investering in de toekomst.
Een collectief is een dynamisch krachtenveld. In een groep of team wordt er naar een voorlopig evenwicht gezocht tussen diverse krachten: positieve krachten en negatieve krachten. Externe krachten komen uit de context, interne krachten betreffen het functioneren van de groep zelf. Krachtenveld is alle stakeholders en hun onderlinge betrokkenheid, maar ook hun rol . (Kurt Lewin, 1940)
Net als visies op leiderschap, veranderen ook visies op relaties. Als persoon maak je onderdeel uit van (sociale) netwerken; zakelijk en privé. De relaties in huidige netwerken behoren tot verschillende generaties en zitten in verschillende levensfasen. Op dit moment zien wij vijf generaties samenwerking op de werkvloer. De verschillende generaties vragen ieder een eigen aanpak. Het is belangrijk deze te verkennen.
Gezondheid is niet te koop en ook niet te plannen. Een gezonde levensstijl kan wel ontwikkeld en in stand gehouden worden. Een levensstijl waarin er plaats is voor ontstressen, gevarieerd en gezonder eten, bewegen, mindfulness, minder moeten en meer genieten is een belangrijk streven vandaag de dag. Het is belangrijk om een balans te vinden die een toegevoegde waarde heeft om fysiek en mentaal optimaal te functioneren. Dat is de kern van persoonlijk leiderschap.
Nu verkrijgbaar!
Het Leiderschaps Model Canvas
