FOCUS
Volgens de Duitse sportpsycholoog Eberspacher (1943-2024), kun je optimale focus bereiken door de ‘cirkels van aandacht’ te kennen. De theorie is door hem bedacht en hij coachte topsporters. Hij analyseerde hun prestaties en hielp hen om optimaal te presteren.
Er zijn 6 cirkels van aandacht:
- ik en mijn taak (focus)
- directe afleiding (commentaar, middelen)
- vergelijking ist – soll
- winnen / verliezen
- consequenties van winst / verlies
- zingeving (wat doe ik hier?)
Cirkel 1: mijn taak
Je bent met de volle aandacht bij je taak, bij wat je NU moet doen, zoals bv een toets maken en vraag 1A beantwoorden. Je hebt hier zelf controle over.
Cirkel 2: directe afleiding
Directe afleidingen waar je geen controle over hebt, zoals iemand die door de gang loopt te schreeuwen. Je wordt afgeleid en moet weer terug naar je volle aandacht.
Cirkel 3: vergelijking met ‘hoe het hoort te zijn’
Je gaat vergelijken.. : “Gisteren wist ik het antwoord op de vraag nog, nu ben ik het kwijt, hoe kan dat?” Die gedachten helpen je niet verder. Je moet terug naar cirkel 1 en doooooor!
Cirkel 4: winnen / verliezen
Als je gaat nadenken over het slagen of falen (“Zal ik deze toets wel halen?”) dan raak je nog verder van cirkel 1 verwijderd. Niet laten afleiden dus door deze gedachtes. Terug naar de focus!
Cirkel 5:
Cirkel 4 leidt vaak tot cirkel 5. Je gaat nadenken over de consequenties als je faalt of slaagt, zoals “Ga ik dit ooit nog halen?” of “Dan moet ik weer uren gaan studeren als ik het niet haal”.
Cirkel 6:
Je aandacht is hier zover afgedwaald van cirkel 1 dat je wilt afhaken. “Wat doe ik hier nog?” of “Waarom doe ik mij dit zelf aan?”.
TRAINEN
Je afleidende gedachten helpen je niet bij het uitvoeren van de taak. In dit geval: de toets zo goed mogelijk maken. Je kan je gedachten natuurlijk niet uitzetten, maar als je je bewust wordt van de verschillende cirkels, kan je leren om ze te ontwijken!
Blijf focussen door tegen jezelf te zeggen dat je moet blijven in cirkel 1. Zo ben je als het ware je eigen coach!