LEIDERSCHAP EN MACHT
Leiderschap wordt niet los gezien van macht. Wanneer leiderschap negatief in het nieuws komt, heeft dat vaak te maken met ongepaste gebruik van macht. Wanneer mensen in negatieve bewoordingen over macht spreken dan hoor je vaak termen als dominantie, manipuleren, achterkamertjespolitiek, dwang en misbruik. Macht kan dus een positieve en een negatieve lading hebben, maar is op zich neutraal. Het is een onderdeel van de vorm van de maatschappij.
Als we zeggen dat iemand ‘macht’ heeft dan bedoelen wij dat hij/zij/het het vermogen heeft de loop der dingen naar de hand te zetten.
Wie macht heeft, heeft controle over de situatie. Je kunt iemand in je macht hebben. Maar, je kunt macht ook kwijtraken.
SOORTEN MACHT
Er zijn verschillende soorten macht, maar in dit artikel noemen wij er drie:
- Formele macht. Deze macht krijgen mensen op basis van hun (hierarchise) functie of positie. De macht wordt ook wel ‘positiemacht’ genoemd en vloeit voort uit de positie die iemand vervult binnen de organisatie of binnen de maatschappij. Voorbeelden zijn: een directeur van een organisatie, maar ook een politieagent in dienst van de overheid, of een rechter die bepaalt of iemand gestraft wordt of niet.
- Expertise macht. Deze macht is op basis van iemands kennis of ervaringen, men spreekt dan van gezag of autoriteit.
- Referentiemacht. Deze macht is op basis van iemands charisma of uitstraling, Een hele nieuwe categorie mensen met referentiemacht zijn de influencers. Zij hebben hun invloed aan social media te danken.
Mensen kunnen over één van deze machtsbronnen beschikken of over een combinatie.
VRAAG: Welke van de 3 (of combinatie) soorten macht heeft oud-president Barack Obama?
Antwoord: tijdens de regeerperiode uiteraard formele presidentiële macht, maar hij is daarnaast ook een charismatisch persoon.
